در دنیای امروز که وابستگی به دنیای دیجیتال به شدت افزایش یافته است، حفاظت از اطلاعات و سیستمهای حساس از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از روشهای امنیتی که برای حفاظت از دادهها در برابر حملات سایبری به کار میرود، استفاده از شبکههای Air gap یا شکاف هوا است. در این مقاله در مورد این روش امنیتی حفاظت از داده ها برایتان توضیح دادیم. با کارینا سکوریتی همراه باشید.
شبکه Air gap
شبکه Air gap یک شبکه کامپیوتری است که به طور فیزیکی از سایر شبکهها، مانند اینترنت یا شبکههای محلی ناامن، جدا شده است. این جداسازی فیزیکی به این معنی است که هیچ نقطه اتصال فیزیکی بین شبکه Air gap و سایر شبکهها وجود ندارد.
مزایای استفاده از شبکه Air gap
- امنیت بالا: از آنجایی که هیچ راهی برای دسترسی به شبکه Air gap از طریق شبکههای دیگر وجود ندارد، هکرها نمیتوانند به طور مستقیم به دادهها و سیستمهای موجود در آن دسترسی پیدا کنند.
- محافظت در برابر حملات سایبری: شبکههای Air gap در برابر بسیاری از حملات سایبری، مانند بدافزارها و حملات فیشینگ، مصون هستند.
- حفاظت از اطلاعات حساس: شبکههای Air gap برای محافظت از اطلاعات حساس، مانند اطلاعات دولتی، اطلاعات نظامی و اطلاعات پزشکی، به کار میروند.
معایب استفاده از شبکه Air gap
- دسترسی دشوار: به دلیل جداسازی فیزیکی، دسترسی به دادهها و سیستمهای موجود در شبکه Air gap دشوارتر است.
- بهروزرسانی دشوار: بهروزرسانی نرمافزارها و سیستمعاملها در شبکه Air gap دشوارتر است و نیاز به فرآیندهای خاصی دارد.
- هزینه بالا: ایجاد و نگهداری شبکه Air gap میتواند پرهزینه باشد.

مزایا و معایب Air Gap
کاربردهای شبکه Air gap
شبکههای Air gap در این زمینهها، از جمله موارد زیر، کاربرد دارند:
- دولت: برای محافظت از اطلاعات طبقهبندی شده
- ارتش: برای محافظت از سیستمهای فرماندهی و کنترل
- صنایع: برای محافظت از سیستمهای کنترل صنعتی
- مراقبتهای بهداشتی: برای محافظت از اطلاعات بیمار
کارینا سکوریتی
کارینا سکوریتی با ارائه راهکارهای امنیتی جامع، از جمله طراحی و پیادهسازی شبکههای Air gap، به شما کمک میکند تا از اطلاعات و سیستمهای خود در برابر حملات سایبری محافظت کنید.
4 دلیل مهم در جداسازی شبکه از اینترنت
همانطور که میدانید شبکهAir Gap در مراقبت و حفظ سازمان ها در برابر حملات حکرها نقش بزرگی را ایفا می کند، که در اینجای مقاله کاریناسکوریتی به 4 دلیل مهم در جداسازی شبکه ها از اینترنت اشاره مینماییم.
- امنیت در برابر حمله های سایبری راه دور: شاید از بهترین مزایای جداسازی شبکه از اینترنت بتوان به امنیت در برابر حمله های سایبری راه دور اشاره کرد، که معنای آن این است که به دلیل متصل نبودن شبکهAir Gap به اینترنت در برابر حمله های خطیر سایبری از قبیل حمله دیداس، حمله فیشینگ، اجرای کد از راه دور و… دارای امنیت کامل است.
- مراقبت از زیرساخت های حیاتی: تا اینجای کار توضیح دادیم که متصل نبودن شبکه های سازمان به اینترنت تا جای ممکن در بروز رسانی نرم افزار ها کار را جلو برده است، اما نکته مهم درباره یکسری زیرساخت های حیاتی همانند؛ پالایشگاه ها، سامانه کنترل ریلی، سامانه کنترل هوایی و… است که بدلیل فاجعه بار بودن حملات به این زیر ساخت ها توصیه می شود، کاملا از اینترنت جدا بشود.
- نگهداری از داده های حیاتی: یکسری سازمان های مهم مانند سازمان نظامی، سازمان دولتی، سازمان اطلاعاتی، سازمان مالی و… در سیو و نگهداری اطلاعات نقش مهمی را ایفا می کنند پس باید به یک شبکه ایرگپ متصل باشند، زیرا هر مشکل کوچکی در این سازمان ها موجب به وجود آمدن مشکلات بزرگی در امنیت ملی یا اقتصادی خواهد شد.
- منحصر سازی تهدید های داخلی: از مهمترین تهدیدات داخلی به منظور حفظ اطلاعات سازمان ها می توان به نارضایتی و شکایات کارکنان داخلی هر سازمان اشاره داشت زیرا اگر ضعف به صورت فیزیکی وجود داشته باشد، باعث نفوذ افراد نالایق به سازمان شده و یا ممکن است در سازمان ها از اینترنت استفاده بشود و اطلاعات حساس به خارج منتقل بشود.

Air Gap
ساز و کارهای حفاظتی از شبکه Air Gap
همانطور که تا اینجای مقاله کارینا سکوریتی گفته شد، به دلیل استفاده نکردن از اینترنت در این شبکه، اطلاعات سازمانها در امنیت کامل هستند اما همچنان یک سری تهدیدات مهم همانند: هارد اکسترنال، بدافزارها یا دستگاههایی مثل USB وجود دارند، که میتوانند آسیب زیادی به این اطلاعات وارد کنند، به همین منظور یک سری ساز و کارهای حفاظتی از شبکه Air Gap لازم است که در اینجا به آنها اشاره مینماییم:
- زیر نظر داشتن مرتب و دقیق دسترسیها
- استفاده تحت کنترل از دستگاههای خارجی
- تفتیش فایلهای ورودی به شبکه
شما به راحتی با استفاده از این ساز و کارهای حفاظتی میتوانید سطح امنیت شبکه Air Gap را بالا ببرید البته بهتر است بدانید یکی از ابزارهای بسیار کاربردی در پاسداری از شبکه Air Gap پویشگر سارپ است.
باید گفت وظیفه پویشگر سارپ امن کردن شبکههای ایزوله است و در اینجا به چند قابلیت مهم این پویشگر اشاره مینماییم:
- زیر و رو کردن تمامی محتواهایی با الگوریتم هوش مصنوعی
- زیر و رو کردن تمامی محتواهایی با الگوریتم پکیج آنتی ویروس چه تحت شبکه و چه ترکیبی داخلی و خارجی
- وجود گزارشهای منظم
- رهبری ابزارهای متصل به شبکه
خطرات استفاده از USB
ما برای ورود و خروج به شبکه Air Gap به کمک ک سری دستگاههای قابل حمل مانند USB نیاز واجب داریم البته باید بدانیم که این نوع دستگاهها یک نوع تهدید جدی برای امنیت سازمان به حساب میآید.
باید گفت از مهمترین کارهایی که برای حفظ امنیت سازمان باید بسیار سریع انجام شود بستن پورت USB است، اما از آنجایی که برای منتقل کردن اطلاعات به داخل یا خارج سازمان ما نیاز به باز کردن موقتی پورت USB داریم، ممکن است با یک خطای کوچک انسانی پورتها بسته نشوند و به راحتی تهدیدات داخلی علیه شبکه ایجاد شود.
چالشها و محدودیتهای پیادهسازی شبکههای Air Gap
شبکه های Air Gap به عنوان یکی از قوی ترین روش های امنیتی برای جداسازی سیستم های حساس از اینترنت و شبکه های خارجی، معمولاً در سازمان ها و محیط های صنعتی استفاده می شوند. با این حال، پیاده سازی این شبکه ها به همراه چالش ها و محدودیت های زیادی است که می تواند برای سازمان ها و مدیران شبکه مشکلاتی ایجاد کند. در این بخش به برخی از چالش ها و محدودیت های اصلی پیاده سازی شبکه های Air Gap اشاره می کنیم.
1. مشکلات در به روزرسانی سیستم ها و نرم افزارها
یکی از بزرگترین چالش های پیاده سازی شبکه های Air Gap، دشواری در به روزرسانی سیستم ها و نرم افزارهای موجود است. از آنجا که این شبکه ها به طور عمدی از اینترنت جدا شده اند، انتقال به روزرسانی ها و پچ های امنیتی به شبکه داخلی نیازمند استفاده از روش های غیرمستقیم مانند دستگاه های USB یا دیسک های سخت است. این فرآیند می تواند زمان بر و آسیب پذیر باشد، به ویژه اگر در هنگام انتقال اطلاعات اشتباهی صورت گیرد یا دستگاه های آلوده وارد شبکه شوند.
2. محدودیت در دسترسی به منابع آنلاین و خدمات ابری
شبکه های Air Gap به طور طبیعی از منابع آنلاین و خدمات ابری جدا هستند. این مسأله می تواند در مواقعی که نیاز به دسترسی به داده های به روز یا خدمات ابری خاص باشد، مشکلاتی ایجاد کند. برای مثال، نرم افزارهایی که به طور مستقیم به پایگاه های داده ابری متصل هستند یا نیاز به اطلاعات و منابع آنلاین دارند، نمی توانند به راحتی بر روی شبکه های Air Gap اجرا شوند.
3. هزینه های بالای نگهداری و مدیریت
پیاده سازی و نگهداری یک شبکه Air Gap نیاز به منابع انسانی و مالی زیادی دارد. این شبکه ها معمولاً به تجهیزات و سخت افزارهایی نیاز دارند که صرفاً برای این شبکه ها طراحی شده اند. علاوه بر این، برای مدیریت و پشتیبانی از این شبکه ها، نیاز به تیم های امنیتی و فنی متخصص است که بتوانند به طور منظم صحت عملکرد سیستم ها و شبکه ها را بررسی کنند.
4. محدودیت در تبادل داده ها و ارتباطات
یکی از محدودیت های بارز شبکه های Air Gap، مشکل در تبادل داده ها و ارتباطات با دیگر شبکه ها است. به دلیل جداسازی فیزیکی شبکه از اینترنت و دیگر منابع خارجی، انتقال داده ها به طور مستقیم از یک شبکه به شبکه دیگر امکان پذیر نیست و این امر می تواند منجر به کاهش کارایی و سرعت عمل در برخی از فرآیندها شود. در مواردی که نیاز به همکاری بین سازمان ها یا دسترسی به منابع خارجی باشد، این مشکل می تواند موجب تأخیر در انجام عملیات و تصمیم گیری ها شود.
5. چالش های امنیتی در استفاده از رسانه های ذخیره سازی خارجی
یکی از بزرگترین خطرات شبکه های Air Gap، استفاده از دستگاه های ذخیره سازی خارجی مانند USB و دیسک های سخت برای انتقال داده ها است. این رسانه ها می توانند حاوی بدافزارها و ویروس ها باشند که به طور غیرمستقیم وارد شبکه های Air Gap می شوند. حتی با وجود نظارت های دقیق و استفاده از آنتی ویروس های قوی، امکان حملات از طریق رسانه های خارجی همچنان وجود دارد.
6. عدم انعطاف پذیری در توسعه و مقیاس پذیری
شبکه های Air Gap به دلیل ماهیت خود، انعطاف پذیری کمی در مقایسه با شبکه های متصل به اینترنت دارند. این امر می تواند هنگام نیاز به توسعه و مقیاس پذیری سیستم ها و سرویس ها مشکلاتی ایجاد کند. به خصوص در شرایطی که سازمان ها نیاز به گسترش خدمات یا اتصال به شبکه های جدید دارند، شبکه های Air Gap ممکن است محدودیت هایی در گسترش خود داشته باشند.
7. نیاز به آموزش و فرهنگ سازی در سازمان
پیاده سازی شبکه های Air Gap علاوه بر نیاز به تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری مناسب، نیازمند آموزش و فرهنگ سازی برای کارکنان است. این شبکه ها محدودیت هایی را برای کاربران ایجاد می کنند که می تواند بر بهره وری تأثیر بگذارد. آموزش های مداوم در خصوص امنیت و نحوه استفاده از شبکه های Air Gap برای جلوگیری از اشتباهات انسانی و نفوذهای احتمالی الزامی است.
نتیجهگیری
شبکههای Air gap یک روش امنیتی موثر برای محافظت از دادهها و سیستمهای حساس در برابر حملات سایبری هستند. با این حال، این نوع شبکهها معایبی نیز دارند که باید قبل از استفاده از آنها در نظر گرفته شود.
نکات کلیدی
- شبکه Air gap یک شبکه کامپیوتری است که به طور فیزیکی از سایر شبکهها جدا شده است.
- شبکههای Air gap مزایای امنیتی زیادی دارند، اما معایبی نیز دارند.
- شبکههای Air gap در این زمینهها از جمله دولت، ارتش، صنایع و مراقبتهای بهداشتی، کاربرد دارند.
- کارینا سکوریتی با ارائه راهکارهای امنیتی جامع، از جمله طراحی و پیادهسازی شبکههای Air gap، به شما کمک میکند تا از اطلاعات و سیستمهای خود در برابر حملات سایبری محافظت کنید.
آیا امکان اتصال شبکه های Air Gap به اینترنت در شرایط خاص وجود دارد؟”
بله، اما باید از تونلهای رمزگذاریشده و فایروالهای قوی استفاده کنید تا امنیت حفظ شود
آیا استفاده از شبکههای Air Gap در استارتاپها هم کاربرد دارد؟
بهطور معمول برای صنایع بزرگ است، اما در صورت داشتن دادههای حساس، استارتاپها هم میتوانند از آن استفاده کنند.
چطور میتوان از حملات USB در شبکههای Air Gap جلوگیری کرد؟
باید از آنتیویروسهای قوی و نظارت دقیق استفاده کرد. همچنین دسترسی به پورتهای USB باید محدود شود
آیا استفاده از شبکههای Air Gap باعث کاهش کارایی میشود؟
بله، بهدلیل عدم اتصال به اینترنت، فرآیندها کندتر میشوند و بهروزرسانیها بهصورت دستی انجام میشود
آیا شبکههای Air Gap در برابر حملات سایبری امن هستند؟
بله، اما همچنان در برابر حملات فیزیکی و رسانههای ذخیرهسازی خارجی آسیبپذیر هستند.